Նոյեմբերի 9-13

• Ներկայացրե՛ք հայկական դիվիզիաների կազմավորման և նրանց մարտական ուղու պատմությունը: Ըստ ձեզ ինչպիսի ներդրում ունեցավ հայ ժողովուրդը հայրենական պատերազմում:/գրավոր/:

1941թ․-ին տեղի ունեցած պատերազմին մասնակցեցին 600000 հայ, որոնցից 200000-ը զոհվեցին։
Առաջին դիվիզին, որը մեկնեց Ստալինգրադ, 1920-1922թթ Հայկական կարմիր ջոկատի և ՀՀ բանակի կողմից կազմավորված 76-րդ լեռնահրահանգային դիվիզիան էր։ Ցուցաբերելով բարձր արդյունքներ հետագայում վերակազմավովեց 51-րդ գվարդիական հրաձգային դիվիզիայի։
Հայկական զորամիավորումներից առաջինը ռազմաճակատ մեկնեց 390-րդ դիվիզիան, որի հրամանատարն էր Սիմոն Զաքարյանը։ Նա 1942թ-ին տեղի ունեցող Կերչի մարտի ընթացքում զոհվեց մի խումբ զինվորականների հետ միասին։ Այդ մարտում հայկական բանակը մեծ թվով զոհեր ունեցավ։
Պատերազմի օրերին իր խիզախությամբ աչքի ընկավ Երևանում և Վաղարշապատում կազմավորված 408-րդ հրաձգային դիվիզիան , որը փակեց գերմանական զորքերի ճանապարհը Նովոռոսիսկ-Տուապսե շրջանում և չթողեցին հասնել դեպի Անդրկովկաս։ Հերոսական վարքագծով առանձնացան նաև 89-րդ և 409-րդ դիվիզիաները, որոնք մարտնչեցին մինչ պատերազմի ավարտը։ 89-րդ դիվիզիային շնորհեվ Թամանյան անունը՝ Թամնյան թերակղզու ազատագրման մեջ մեծ և հերոսական դերակատարության համար։ Ինչ վերաբերվում է 409-րդ հրաձգային դիվիզիային, ապա նշեմ, որ դրա մարտական ուցղին ձգվեց Հյուսիսային Կովկասի Մոզդոկ քաղաքի շրջանից մինչև Ռումինիա, Հունագրիա, Ավստրիա և վերջում Չեխիոսլովակիա, իսկ կազմալուծվեց այն Հունգարիայում 1945թ։ Կազմավորված ազգային դիվիզիաներից միայն մեկը՝ 261-րդ դիվիզիան չմասնակցեց պատերազմին։ Նա պատասխանատու էր Խորհրդային Հայաստանի և Թուրքիայի հետ ունեցած պետական տարածքի ապահովման համար։ Նաև նա կազմավորում էր երթային գումարտակներ ռազմաճակատի համար։ Խորհրդային Հայաստանում կազմավորվեցին դիվիզիաներ, որոնք չնայած ազգային չէին սակայն նրանց անձնակազմի մեծ մասը հայեր էին։ Այդպիսի դիվիզիաներից էին՝ 61-րդ, 136-րդ, 138-րդ, 406-րդ դիվիզիաները։ Նաելով այս ամենին վստահորեն կարելի է եզրակացնել, որ հայկական բանակը, դիվիզիաները մեծ դերակատարում են ունեցել Հայրենական մեծ պատերազմի ընթացքում։

Արցախյան ազատամարտ

Արցախի հայությունը 1988 թ. ազգային ինքնորոշման ազատագրական շարժում սկսեց, նպատակ ունենալով ուղղելու բոլշևիկյան Լենին-Ստալինյան բռնատիրության կատարած պատմական սխալը և պատմականորեն հայկական Արցախ երկրամասը վերադարձնել Հայաստանի կազմի մեջ։ Ադրբեջանի խորհրդային սոցիալիստական հանրապետությունը ուժ կիրառեց Արցախի հայության դեմ, ինչպես նաև արյունոտ սպանդի, թալանի ու տեղահանության ենթարկվեց Ադրբեջանի Սումգայիթ, Բաքու, Կիրովաբադ քաղաքների և այլ բնակավայրերի խաղաղ հայ բնակչությունը։ Սակայն ազերիների հայատյաց քաղաքականությունն ու զանգվածային բռնությունները, Լեռնային Ղարաբաղի տարածքում և Հայաստանի Հանրապետության սահմանամերձ շրջաններում սանձազերծած լայնածավալ ռազմական գործողությունները, որոնց Ադրբեջանը ներգրավում էր նաև աֆղան մոջահեդներին, չեչեն վահաբականների ահաբեկչական խմբերի, չկարողացան ճնշել հայերի ազատ ապրելու կամքը։ Հայերը զենք վերցրին ու պայքարի ելան ագրեսորի դեմ` հանուն իրենց ազատության ու անվտանգ ապագայի։ 1991 թ. սեպտեմբեր 2-ին Լեռնային Ղարաբաղը հռչակեց իրեն անկախ հանրապետություն։ Ազատագրական պայքարի արդյունքում Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետությունը` պատմական Արցախը ազատագրվեց։ Հայերը ստիպեցին թշնամուն 1994 թ. զինադադար աղերսել։ Կրակի դադարեցման մասին փաստաթուղթը ստորագրվեց 1994 թ. մայիսի 12-ին,Բիշկեքում, Հայաստանի Հանրապետության, Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության և Ադրբեջանի Հանրապետության միջև։ Չնայած հրադադարի ռեժիմին` ադրբեջանական զինված ուժերը մինչ օրս էլ պարբերաբար խախտում են այն։ Հայկական ուժերը որոշ դեպքերում ստիպված են լինում պատասխան կրակով լռեցնել ադրբեջանական կրակակետերը։ Ադրբեջանի ղեկավարությունը միջազգային տարբեր ատյաններում փորձում է հակամարտության էությունը լիովին նենգափոխել, աղավաղելով պատմական ու քաղաքական իրողությունները, իրեն որպես զոհ, իսկ Հայաստանին որպես ագրեսոր ներկայացնելով։ Սակայն ցինիզմի, ստի ու կեղծիքի քաղաքականությունը, որով այդ երկիրը փորձում է կերակրել միջազգային հանրությանը, ինչպես նաև Հայաստանին ուղղվող ռազմատենչ հայտարարություններն ու սպառնալիքները դատապարտված են անհաջողության։ Բոլորի համար էլ ակնհայտ է պատմական ճշմարտությունը, իսկ հայկական զինված ուժերը համարվում են տարածաշրջանում ամենակազմակերպվածն ու ամենամարտունակը։ Լեռնային Ղարաբաղը առայժմ միջազգայնորեն չճանաչված անկախ պետություն է` միջազգային իրավունքի սուբյեկտ համարվելու համար անհրաժեշտ բոլոր ինստիտուտներով և ժողովրդավարական արժեքներ դավանող երկրի ակնհայտ ապացույցներով։ Արցախի Հանրապետությունը ճանաչել են ԱՄՆ-ի Լուիզիանա, Ռոդ Այլենդ, Մասսաչուսեթս, Մեն նահանգները, Կալիֆորնիայի Ֆրեզնո քաղաքի քաղաքային խորհուրդը և այլն։ 

Distance tasks for Grade 12/ 23.11- 27.11/

ՇտեմարանPage 231-232
16) 1. When you did go to the art gallery last?
2. Does Jane look like her sister Linda or Lily?
3. Everybody realized the danger, didn’t they?
4. Did he tell you why he refused to take part in the race?
5. Nobody was ready to take a quiz, weren’t they?

17)1. How many tickets do we have to book?
2. Somebody wanted drink, don’t they?
3. What kind of salad likes your sister?
4. He had to spend most of his time in the market to earn money, hadn’t he? 
5. Do you know when the next train arrives?

18) 1. Can you tell me when the Morse code was invented?
2. Let’s apply for the job, shall we?
3. She’s read the book which I advised her to take, isn’t she?
4. How much was the car they wanted to buy?
5. There are no letters in the mailbox, aren’t there?

19)1. Mr. Klein has to deliver a lecture on art, doesn’t he?
2. Do you know when was Yerevan founded?
3. I am more beautiful now than I was three years ago, aren’t I?
4. Will you be able to join us tonight or not?
5. What was Lucy doing while Mother was shopping?

20)1. Can you tell me why couldn’t Mark come yesterday?
2. Help me overcome educational challenges, will you?
3. He’d been away from his family for a long time, didn’t he?
4. Do you think my English has improved or not?
5. It was the first time he had ridden in an elevator, wasn’t he?

21)1. Who did take the boy from the streets and enabled him to learn painting?
 2. Let’s organize a trip to the capital of Great Britain, shall we?
3. You’d like to have another helping, wouldn’t you?
4. What time do you think the train arrives in Manchester?
5. Did Mark a new apartment buy or didn’t?

22)1. It’s been raining hard since yesterday morning, hasn’t it?
2. Who do you think he wanted to speak to yesterday?
3. Have you had to read all these books for your exam?
4. Please, book me a seat in a non-smoker compartment, don’t you?
5. He’d answered all the letters before we came, hadn’t he?

23)1. It’s time you reconstructed your house, hasn’t it?
2. Did you have any idea how did the accident happen?
3. Need I take the parcel to him now or can I do it later?
4. Was the passage very difficult to translate or was easy?
5. How long will it take us to reach that place?

24)1. Help me plant these trees, will you?
2. Do you know where they went after classes?
3. He ought to make a note of it, shouldn’t he?
4. How long have been the students writing that test?
5. He’d signed all the documents by that time, wouldn’t he?

26) 1. Let’s take taxi to that library, will we?
2. How did the US delegation arrive in Yerevan?
3. Did he accept the invitation yesterday or refused it?
4. Can you show me where you put the dictionary?
5. It’s the first time you have driven car, isn’t it?

27)1. The golf match was postponed because of the heavy rain, wasn’t it?
2. Are you through with your term paper or not?
3. How many hours do you spend watching television?
4. Do you remember how many reporters were there at the meeting?
5. He visited you after he had received a note, didn’t he?

28)1. The flight’s postponed because of unfavorable weather conditions, hasn’t it?
2. When does arrive your cousin in Amsterdam?
3. Who told you that news yesterday?
4. Did he show you how to do that work or not?
5. Would you rather take this bag with you or leave it here?

29)1. Nobody wanted to speak first, did they?
2. I’m sure Ben will invite me to that party, aren’t I?
3. Which of these two pictures you best like?
4. When is Linda going to buy a new laptop?
5. Did they tell you what are they planning for tomorrow?

30)1. Where went Mira before classes yesterday morning?
2. He used to live in a house before he moved into this flat, didn’t he?
3. Are you a baseball player or your brother ?
4. It’s fifty years since they built this church, isn’t it?
5. Did it take them an hour to decorate the birthday cake?

31)1. How did you like the new performance? it?
2. It’s time for you to make a decision, hasn’t it?
3. What did she use to do when she lived in Greece?
4. Everybody wanted to be present at that meeting, weren’t they?
5. Where will be going the Browns tonight?

32)1. She couldn’t remember where she had seen that young man, hadn’t she? 
2. Had the agreement been signed before I arrived in town?
3. Have you to finish the work today or can you do it tomorrow?
4. Do we have to go there by taxi or on foot?
5. Will they be able to arrange the things in three hours or not?

ՀՀ անկախության հռչակում

Հայկական ԽՍՀ Գերագույն խորհուրդը՝ արտահայտելով Հայաստանի ժողովրդի միասնական կամքը, գիտակցելով իր պատասխանատվությունը հայ ժողովրդի ճակատագրի առջև համայն հայության իղձերի իրականացման և պատմական արդարության վերականգնման գործում, ելնելով մարդու իրավունքների համընդհանուր հռչակագրի սկզբունքներից և միջազգային իրավունքի հանրաճանաչ նորմերից, կենսագործելով ազգերի ազատ ինքնորոշման իրավունքը, հիմնվելով 1989 թվականի դեկտեմբերի 1-ի «Հայկական ԽՍՀ-ի և Լեռնային Ղարաբաղի վերամիավորման մասին» Հայկական ԽՍՀ Գերագույն խորհրդի և Լեռնային Ղարաբաղի Ազգային խորհրդի համատեղ որոշման վրա, զարգացնելով 1918 թվականի մայիսի 28-ին ստեղծված անկախ Հայաստանի Հանրապետության ժողովրդավարական ավանդույթները, խնդիր դնելով ժողովրդավարական, իրավական հասարակարգի ստեղծումը,

ՀՌՉԱԿՈՒՄ Է

անկախ պետականության հաստատման գործընթացի սկիզբը:

1. Հայկական ԽՍՀ-ն վերանվանվում է Հայաստանի Հանրապետություն՝ կրճատ՝ Հայաստան: Հայաստանի Հանրապետությունն ունի իր դրոշը, զինանշանը և հիմնը:

2. Հայաստանի Հանրապետությունը ինքնիշխան պետություն է՝ օժտված պետական իշխանության գերակայությամբ, անկախությամբ, լիիրավությամբ: Հայաստանի Հանրապետության ամբողջ տարածքում գործում են միայն Հայաստանի Հանրապետության սահմանադրությունը և օրենքները:

3. Հայոց պետականության կրողը Հայաստանի Հանրապետության ժողովուրդն է, որն իր իշխանությունը իրագործում է անմիջականորեն և ներկայացուցչական մարմինների միջոցով՝ Հայաստանի Հանրապետության սահմանադրության և օրենքների հիման վրա: Հանրապետության ժողովրդի անունից հանդես գալու իրավունքը պատկանում է բացառապես Հայաստանի Հանրապետության Գերագույն խորհրդին:

4. Հայաստանի Հանրապետության տարածքում բնակվող բոլոր քաղաքացիների համար սահմանվում է Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացիությունը: Արտերկրի հայությունը Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացիության իրավունք ունի: Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացիները գտնվում են նրա պաշտպանության և աջակցության ներքո: Հայաստանի Հանրապետությունը ապահովում է իր քաղաքացիների ազատ ու իրավահավասար զարգացումը՝ անկախ ազգությունից, ռասայական պատկանելությունից և դավանանքից:

5. Հայաստանի Հանրապետությունը իր անվտանգությունը և սահմանների անձեռնմխելիությունը ապահովելու նպատակով ստեղծում է Գերագույն խորհրդին ենթակա սեփական զինված ուժեր, ներքին զորքեր, պետական և հասարակական անվտանգության մարմիններ: Հայաստանի Հանրապետությունը ունի ԽՍՀՄ սպառազինության իր մասնաբաժնի իրավունքը: Հայաստանի Հանրապետությունն ինքն է որոշում իր քաղաքացիների զինվորական ծառայության կարգը: Այլ երկրների զորամիավորումները, նրանց ռազմական բազաները և շինությունները կարող են տեղաբաշխվել Հայաստանի Հանրապետության տարածքում միայն նրա Գերագույն խորհրդի որոշմամբ: Հայաստանի Հանրապետության զինված ուժերը կարող են օգտագործվել միայն նրա Գերագույն խորհրդի որոշմամբ:

6. Հայաստանի Հանրապետությունը, որպես միջազգային իրավունքի սուբյեկտ, վարում է անկախ արտաքին քաղաքականություն, անմիջական հարաբերություններ է հաստատում այլ պետությունների, ԽՍՀՄ ազգային-պետական կազմավորումների հետ, մասնակցում է միջազգային կազմակերպությունների գործունեությանը:

7. Հայաստանի Հանրապետության ազգային հարստությունը՝ հողը, ընդերքը, օդային տարածությունը, ջրային և այլ բնական պաշարները, տնտեսական, մտավոր, մշակութային կարողությունները, նրա ժողովրդի սեփականությունն է: Դրանց տիրապետման, օգտագործման և տնօրինման կարգը որոշվում է Հայաստանի Հանրապետության օրենքներով: Հայաստանի Հանրապետությունը ունի ԽՍՀՄ ազգային հարստություն, այդ թվում՝ ոսկու պաշարների, ալմաստի և վալյուտային ֆոնդերի մասնաբաժնի իրավունք:

8. Հայաստանի Հանրապետությունը սեփականության բազմաձևության հիման վրա որոշում է իր տնտեսավարման սուբյեկտները և կարգը, հիմնում սեփական դրամ, ազգային բանկ, ֆինանսավարկային համակարգ, հարկային և մաքսային ծառայություններ:

9. Հայաստանի Հանրապետությունը իր տարածքում ապահովում է՝ խոսքի, մամուլի, խղճի ազատություն. օրենսդիր, գործադիր և դատական իշխանությունների իրավահավասարություն, իրավապահ մարմինների և զինված ուժերի ապաքաղաքականացում:

10. Հայաստանի Հանրապետությունը ապահովում է հայերենի, որպես պետական լեզվի, գործառությունը հանրապետության կյանքի բոլոր ոլորտներում, ստեղծում կրթության, գիտության և մշակույթի սեփական համակարգ:

11. Հայաստանի Հանրապետությունը սատար է կանգնում 1915 թվականին Օսմանյան Թուրքիայում և Արևմտյան Հայաստանում հայոց ցեղասպանության միջազգային ճանաչման գործին:

12. Սույն Հռչակագիրը հիմք է ծառայում Հայաստանի Հանրապետության սահմանադրության մշակման, իսկ գործող սահմանադրության մեջ՝ փոփոխությունների և լրացումների կատարման, պետական մարմինների գործունեության, հանրապետության նոր օրենսդրության մշակման համար:

Distance tasks Grade 12/ 16.11-20.11/

Շտեմարան Page 230 ( from 8- 15)
8) 1. When she lived in Paris she used to visit museums, didn’t she?
2. Does your daughter speak Spanish as fluently as your son does?
3. Did Mary or Susie attend the classes regularly?
4. Since when have people tried to understand natural phenomena?
5. He phoned you after he had received your message, hadn’t he?

9) 1. I suppose Bob can take up that work, can’t he?
2. Does he have to go there alone or has he to go with Mike?
3. How long is it since he called you?
4. Do you know why was David angry yesterday?7
5.Are you going to spend your vacation in Italy or in France?

10) 1. Did the delegation arrive in New York by plane or by train?
2. Nancy can hardly cope with such pile of work, can she?
3. Bob has to take part in the coming elections, doesn’t he?
4. What time do you think will the train arrive in Boston?
-5. Do you have any idea what they are planning for tomorrow?

11) 1. Can you tell me where have I to register my luggage?
2. They were listening to the news when he came, weren’t they?
3. They have to receive long-term loan, haven’t they?
4. Have they had any problems with their son lately?
5. He ought to help his friends, shouldn’t he?

12)1. Let’s delay sending the documents, shall we?
2. Do you have any idea where they are having a meeting tonight?
3. Must we paint the fence today or can we do it tomorrow?
4. Don’t forget to lock the door before you leave, do you?
5. Robert had to earn his living since early childhood, didn’t he?

13) 1. It’s time for you to start a new business, isn’t it?
2. Will you be able to finish the work in two weeks or not?
3. Do you know when did the trade delegation arrive?
4. Who did help you carry these heavy sacks?
5. He’s had a lot of trouble with his car since he bought it, didn’t he?

14)1. Can you show me where do have to sign?
2. He went to America with his friends, didn’t they?
3. What does she look like?
4. You’d rather go there alone, hadn’t you?on seen
5. Aren’t there plenty of flowers in their garden in spring?

15)1. Don’t interrupt me while am speaking, will you?
2. Where does study your younger brother?
3. Will your friends be here next weekend or not?
4. Marianne has to pass that test to get a license, hasn’t she?
5. Do you know who that man is?

Task. Find the synonyms

1.comprehend

a) describe

 b)understand

 c) make use of 

d)prepare

2. internal

a)forever

b) inside

c) outside

d)brief

3.occur

a)render

  b)fall

  c)take

place

d)reach

4. native

a)alien 

b) born in a particular

 c) foreign

 d) buried in a particular place

5. believe

a)notice 

b)mean

 c) suppose

  d) reach

6. wish

a)ability

b)desire

  c)want

  d) likeness

7. high

a) lofty

 b)significant

 c)scale

d)low

8. complete

a)found

 b) make

c)compare

 d) finish

9.provide

a) fall

 b) supply

c) develop

 d) improve

10.demand

a)discover

  b) believe 

 c)require 

 d) render

Disatnce tasks 05.11-15.11

51)1. I am sure this easy work can be done even by a child.
2. People know that cars pollute the environment.
3. The president of their country elected two years ago.
4. Craftsmen make many beautiful objects of paper in Japan.
5. In the Middle Ages, the study of the measure of time was first viewed as prying too deeply into God’s own affairs.

52)1. The diploma paper was written in good English.
2. A new film about the Armenian genocide is being made at present.
3. The incident would have argued about for a long time.
4. Several houses were washed away by the flood.
5. Protestant tract writers responded to Gregory’s calendar by calling him the Roman Antichrist.

53)1. The handwriting has been identified as hers.
2. The witnesses of the robbery were being questioned.
3. A lot of tragedies and comedies written by Shakespeare.
4. He will be given all the necessary information.
5. The song Mer Hayrenik was adopted as National Anthem of Armenia, in 1991.

54) 1. Proper nouns are individual names given to persons and things.
2. Numerous inventions were made by Leonardo da Vinci.
3. This beautiful flower vase is made of crystal.
4. The injured passengers had been taking care of.
5. Kennedy was fatally shot by a sniper while traveling with his wife Jacqueline, Texas Governor Connally with his wife Nellie, in a presidential motorcade.

55) 1. The definite article is used before names of parties and organizations.
2. A big hospital has built opposite the bank.
3. People drink lot of tea in England.
4. Were the parents shocked by their son’s behaviour?
5. These rules must be learned by heart.

56)1. Paganini was the most talented violin virtuoso of his time.
2. The Smiths should have been invited to this meeting.
3. The order given, the servant hurriedly left the room.
4. The national anthem of the United States is called «The Star-Spangled Banner».
5. Passive Voice is often used without a mention of the doer of the action.

57)1. These doughnuts are made from milk and honey.
2. Love is composed of a single soul inhabiting two bodies.
3. Did everyone find fault with her? vers
4. I think this book can be enjoyed by a person of any age.
5. Pope Gregory XIII finally reformed the Julian calendar.

58) 1. Nobody has ever treated me with such kindness.
2. Out ran a crowd of children, laughing and talking excitedly.
3. David was asked some tricky questions.
4. The last patient was being examined at that time.
5. The indefinite article may be used with personal names to indicate one member family.

59) 1. Naturally Frederick hurt by her rude remark. installation?
2. Two skyscrapers are being built in this district.
3. The nurse insisted on the patient’s taking the medicine at once.
24. Reaching the town, they were raided by the police.5. The new calendar was not adopted uniformly across Europe until well into the 18th century.

60)1. An apple a day keeps the doctor away.
2. The origin of high heels goes back many centuries in history.
3. She was seen to enter the building in the morning.
4. He will be rewarded for finding our lost dog.
5. Bruce Lee was born in the year of the Dragon.